روابط عمومی سازمان توسعه تجارت ایران به مطلب منتشر شده تحت عنوان "مرهم سطحی بر زخم عمیق تجارت خارجی " در روزنامه دنیای اقتصاد پاسخ داد.
به گزارش روابط عمومی سازمان توسعه تجارت ایران، این سازمان در پاسخ به انتشار مطلب روزنامه دنیای اقتصاد تحت عنوان "مرهم سطحی بر زخم عمیق تجارت خارجی " اعلام کرد:
یکی از ابزارهای متداول جهت نفوذ در بازارهای کشورها و کمک به توسعه صادرات، انعقاد موافقتنامه های تجارت ترجیحی و تجارت آزاد بین کشورهاست که هدف اصلی آنها برخورداری صادرکنندگان طرفین توافق از تخفیفات تعرفه ای است. این تخفیفات تعرفه ای نسبت به سطح عمومی تعرفه ها در جهت افزایش قدرت رقابتی کالاهای تولیدی کشورهای متعاهد در مقایسه با سایر کشورهایی است که موافقتنامه تجاری با کشور مذکور ندارند. لذا با استدلالی که در مطلب روزنامه مذکور طرح شده است تلاش کشورها برای برخورداری از تخفیف تعرفه ای در مقایسه با رقبا در بازار کشورها، نشانی از ضعف دربحث رقابت و حفظ بازارهای صادراتی و انتظار عقب نشینی رقبا است این در حالی است که داشتن برتری قیمتی در بازارهای هدف در مقایسه با رقبا یکی از سیاستهای روز دنیا برای توسعه تجارت محسوب می شود و یکی از مطالبات جدی صادرکنندگان ایران نیز تلاش دولت برای انعقاد موافقتنامه های تجاری با سایر کشورها برای برخورداری از این امتیاز است. در همین چارچوب موافقتنامه های تجاری با برخی کشورها از جمله اتحادیه اقتصادی اوراسیا در دستور کار قرار گرفته و مورد استقبال تجار نیز قرار گرفته است. در موافقتنامه های تجاری ارائه امتیازات به صورت دوجانبه است و همین موضوع گاه با مقاومتهایی از جانب صنایع داخلی کشورها که با ارائه تخفیف تعرفه ای به محصولات وارداتی با فضای رقابتی شدیدتری در بازار داخلی مواجه میشوند روبرو می شود. در مورد تخفیفات تعرفه ای در قالب نظام عمومی ترجیحات تجاری GSP اما این تخفیفات به صورت یکجانبه اعمال می شود و در مقابل دریافت این تخفیفات ، کشورها امتیاز تعرفه ای ارائه نمی دهند ، لذا کشورهای در حال توسعه همواره سعی در حفظ این امتیاز داشته اند. در برخی موارد حتی شرایطی از جانب کشورهای توسعه یافته در نظر گرفته می شود تا کشورهای خواهان این امتیاز جهت حضور در این سیستم ملزم به رعایت آنها شوند مانند تعهداتی که اتحادیه اروپا برای برخورداری از تخفیفات GSP برای کشورهای درحال توسعه در نظر گرفته و از آن جمله لزوم رعایت 15کنوانسیون بین المللی مربوط به حقوق بشر است. از طرفی کشورهایی که خواهان امتیازات بیشتر از اتحادیه اروپا تحت عنوان GSP پلاس هستند متعهد به عضویت و اجرای 27 کنوانسیون بین المللی می گردند. در همین چارچوب کشورهایی مانند ارمنستان، قرقیزستان و پاکستان با تعهد به این کنوانسیونها از تخفیفات تعرفه ای GSP پلاس اتحادیه اروپا بهره مند هستند و کشورهای دیگری مانند هند، اندونزی و ویتنام ( که از فهرست جدید اتحادیه اوراسیا حذف شده اند) همچنان در فهرست GSP اروپا حضور دارند. ج.ا ایران در سال 2014 به بهانه اعلام درآمد متوسط به بالا توسط بانک جهانی از فهرست GSP اروپا حذف شد و در آن زمان مشکلاتی برای صادرکنندگان ایرانی برخوردار از این تخفیفات ایجاد شد. در مورد اتحادیه اقتصادی اوراسیا نیز به دلیل حضور روسیه به عنوان کشور توسعه یافته و ارائه دهنده GSP ، پس از تشکیل اتحادیه بقیه کشورهای عضو نیز ملزم به ارائه این تخفیفات شدند که برای کشورهایی مانند ارمنستان و قرقیزستان که خود مشمول دریافت این امتیاز از سایر کشورهای ارائه دهنده GSP هستند تا حدی مشکل ساز بوده است که همین امر موجب تصمیم به کاهش تعداد کشورهای برخوردار از این امتیاز از 103 به 29 کشور توسط اتحادیه اقتصادی اوراسیا شد. البته در تصمیمات اولیه اعلام شده توسط شورای عالی اتحادیه اتقصادی اوراسیا قرار بوده 75 کشور از فهرست حذف شوند که در فهرست جدید 74 کشور حذف شده و ایران نیز در فهرست باقی مانده است.در همین چارچوب برخی کشورهای حذف شده مانند ویتنام هشداری را به صادرکنندگان خود جهت هماهنگی با شرایط جدید در بازار اوراسیا اعلام کرده اند که بیانگر اهمیت و اثرگذاری این تخفیفات برای حضور در بازار اوراسیا است.
خاطر نشان می شود ایران در حال حاضر در حال مذاکره برای تبدیل موافقتنامه موقت تجارت ترجیحی به تجارت آزاد با اوراسیا است که در قالب آن تعرفه های حداقل 80 درصد کالاها طی یک دوره 10 ساله بین طرفین حذف می شود لذا با اجرایی شدن این موافقتنامه ج.ا ایران نیز نیازی به استفاده ازGSP اوراسیا نداشته وپس از طی دوره ای تا تحقق تخفیفات تعرفه ای مورد قبول از فهرست حذف خواهد شد. با این حال استمرار حضور ایران در این فهرست در حالی که اتحادیه اقتصادی اوراسیا نیز می توانست مانند اروپا ، ایران را از فهرست حذف کند حاکی از روابط خوبی است که بین ایران و آن اتحادیه برقرار شده و فرصت مناسبی است که تا زمان انعقاد موافقتنامه تجارت آزاد ، صادرکنندگان ایرانی از تخفیفات تعرفه ای مذکور برخوردار باشند.