تقاضای مشاوره اولین مرحله از نظام حل و فصل اختلافات در سازمان جهانی تجارت است. در این مرحله اعضایی که در موردی اختلاف تجاری دارند، تقاضای مشورت می‌کنند و براساس آن رایزنی‌های دوجانبه بین طرفین برای رفع اختلاف آغاز می شود.
به گزارش روابط عمومی سازمان توسعه تجارت ایران، میرهادی سیدی، مشاور امور بین‌الملل و توافق‌نامه‌های تجاری سازمان توسعه تجارت ایران با بررسی فرآیند درخواست مشاوره یک پرونده شکایت به سازمان جهانی تجارت WTO در یادداشتی نوشت: ژاپن در خصوص اختلاف با چین (خوانده) در ارتباط با اقدامات ضدقیمت‌‎شکنی( دامپینگ) اعمال شده توسط چین در مورد برخی محصولات فولاد ضدزنگ ژاپنی، درخواست مشاوره داد. این درخواست در تاریخ 15 ژوئن توسط دبیرخانه سازمان جهانی تجارت اطلاع‌رسانی شد. بر اساس ادعای ژاپن به نظر می‌رسد اقدامات یاد شده، که در سال 2019 توسط وزارت بازرگانی چین وضع شده است، با مقررات مختلفی از توافق‌نامه عمومی تعرفه و تجارت گات 1994 و توافق‌نامه قیمت‌شکنی در سازمان جهانی تجارت متناقض است.
تقاضای مشاوره اولین مرحله در فرآیند حل اختلافات در سازمان جهانی تجارت است که در آن اعضایی که در موردی اختلاف تجاری دارند، تقاضای مشورت می‌کنند و براساس آن رایزنی‌های دو جانبه بین طرفین برای رفع اختلاف و دستیابی به یک راه حل رضایتبخش آغاز می شود.
ورود به فرایند مشاوره اجباری بوده و بدون آن امکان طرح دعوی در سیستم حل و فصل اختلافات سازمان جهانی تجارت وجود ندارد.
اگر بعد از طی 60 روز طرفین نتوانستند راه‌حل رضایت‌بخشی برای حل اختلاف پیدا کنند، شاکی می‌تواند از هیات داوری در سازمان جهانی تجارت تقاضای رسیدگی کند. حتی اگر مشاوره‌ها در ابتدای طرح اختلاف موفق‌آمیز نبود، همیشه و در هر مرحله از دادرسی، برای طرفین این امکان وجود دارد که از طریق مشورت و گفتگو با هم به توافقی دست پیدا کنند.
تاکنون، اکثریت اختلافات درwto از مرحله مشاوره پیش نرفته است، یا به دلیل دست یافتن به توافقی رضایت‌بخش، یا به خاطر انصراف شاکی موضوع و این نشان می‌دهد مشاوره‌ها اغلب روش موثری برای حل و فصل اختلافات در WTO هستند و همیشه رجوع به سیستم شبه قضایی WTO و اخذ حکم از آن برای اجرای قانون در سیستم حل و فصل اختلافات به هیچ وجه همیشه ضروری نیستند.
مشاوره‌ها همچنین به طرفین فرصت می‌دهد واقعیت‌های موضوع را روشن کنند، و ادعاهای شاکی و سوءتفاهم‌های احتمالی در مورد ماهیت واقعی اقدامات مورد شکایت را برطرف کنند. به این ترتیب، مشاوره‌ها یا مبنایی برای توافق ایجاد می‌کنند یا منتهی به اقدامات بعدی بر اساس تفاهم‌نامه حل و فصل اختلافات می‌شوند.
وزارت بازرگانی چین، بزرگترین تولیدکننده و واردکننده فولاد ضد زنگ در جهان، در سال ۲۰۱۹ اعلام کرد اقدامات حفاظتی و آنتی‌دامپینگ را بر روی برخی محصولات فولادی ضد زنگ وارداتی از اتحادیه اروپا، ژاپن، کره جنوبی و اندونزی اعمال خواهد کرد.
بازار شکنی یا دامپینگ مفهومی در حوزه ادبیات تجارت بین‌الملل است که به موجب آن شرکت یا شرکت‌هایی از یک کشور، محصولی را با قیمتی کمتر از بازار داخلی در بازار صادراتی عرضه می‌کنند.
پس از بیانیه یاد شده، چین از ۲۳ جولای ۲۰۱۹، به مدت پنج سال، عوارض ضد‌قیمت‌شکنی از ۱۸.۱ تا ۱۰۳.۱ درصد بر واردات فولاد از مبادی یاد شده را وضع کرد که شامل ورق‌های فولاد و صفحه‌های فولاد ضدزنگ می‌شدند.
طبق اعلام وزارت بازرگانی چین، این تصمیم پس از تحقیقات ضد بازارشکنی در جولای سال ۲۰۱۸ و در پی طرح درخواست‌‎هایی از صنایع داخلی چین، صورت گرفت. این شکایت‌ها به خصوص، توسط کارخانه فولاد ضدزنگ‌ شانگسی تایگا نگ ثبت شده بود. کارخانه‌ای که مسئول تولید ۲۵ تا ۳۵ درصد از کل فولاد چین است.
در واقع، اقدام چین در سال 2019 نوعی حرکت تلافی‌جویانه بر علیه اتحادیه اروپا و سه کشور آسیایی یاد شده تعبیر شد. اتحادیه اروپا درسال ۲۰۱۷ عوارض ضدقیمت‌شکنی بر واردات ورقه‌های فولاد از چین را افزایش داد.
این اقدام در پی درخواست‌هایی از سوی سه تولیدکننده اروپایی صورت گرفته بود که بر مبنای آن عوارض مذکور از ۱۳.۲ درصد تا ۲۲.۶ درصد افزایش یافتند.
هر چند ایران عضو WTO نیست اما لازم است صنایع داخلی کشور و در این مورد خاص صنایع فولادی از روند تجارت جهانی کالاهای تولیدی خود و کشمکش‌های رقبا در بازار جهانی اطلاع حاصل کنند تا با مخاطرات در بازار آشنا شده و با توجه به آن در فعالیت‌های خود از خطر برخوردهای مشابه مصون بمانند.