تقویت ظرفیت‌های بالقوه همکاری تجاری ایران و دانمارک
14 مرداد 1400
آکادمی تجارت شرکت های کوچک و متوسط
16 مرداد 1400

تحقیقات بازاریابی (قسمت پانزدهم)

marketing research

marketing research

قسمت پانزدهم (روز پنجم)

نومنه گیری اتفاقی طبقه بندی شده متناسب و نامتناسب

"نمونه گیری اتفاقی طبقه بندی شده متناسب" این اطمینان را به وجود می آورد که نتایج نموه همانند نگرشی است که کل جمعیت از آن برخوردار است. اما در "نمونه گیری اتفاقی طبقه بندی نامتناسب"، این موضوع مصداق پیدا نمی کند.

نمونه گیری خوشه ای

در این نمونه گیری، جمعیت به گروه های فرعی یا خوشه های مختلف تقسیم می شود که هر یک از آنها در پاره ای از ویژگی ها تا حد امکان با یکدیگر شباهت دارند اما با گروه های فرعی دیگر متفاوت اند. به این ترتیب، همه واحئد ها در نونه گیری گتجانده می شوند اما خوشه ها با یکدیگر هم پوشانی ندارند.

نمونه گیری چند مرحله ای

این متداول ترین روش نمونه گیری است که در آن نمونه ای اتفاقی از کل جمعیت مورد نیاز است. این روش شبیه نمونه گیری خوشه ای است اما شامل یک مرحله بیش تر از آن می باشد. در این روش فقط خوشه های معینی نموه گیری می شوند. در هر مرحله، نمونه هایی از گروه های فرعی در میان خوشه های انتخاب می شوند تا زمانی که واحد های جداگانه ای به دست آید و سپس این واحد ها را می توان به عنوان نمونه برگزید. این روش زمانی سودمند است که چارچوب نمونه گیری مناسبی در پایین ترین سطح وجود ندارند. اما اشکال این روش در این است که چون جمعیت بسیار بزرگی را در بر می گیرد، درجه خطا افزایش می یابد.

نمونه گیری منطقه ای

این روش نوعی نمونه گیری خوشه ای است که در مناطق جغرافیایی به عنوان گروه های فرعی انتخاب می شوند. در این روش، یک نمونه گیری اتفاقی از مناطق به عمل می آید و سپس افراد از میان مزبور برگزیده می شوند.

نمونه گیری اتفاقی ضمن پیاده روی

این روش به نمونه گیری اتفاقی نزدیک است. در این روش، نکات آغازین اتفاقی در اختیار مصاحبه گنندگان گذاشته می شود اما در مورد انتخاب اشخاص، یا منازل، آپارتمان ها و ساختمان های دیگر، مسیرهای خاص و قواعد ثابتی وجود دارد.
گرچه آگاهی از روش های نمونه گیری احتمالی مفید است، اماتعداد زیادی از آنها بسیار پیچیده و تخصصی هستند و اشخاصی که در این زمینه تبحری ندارند، نمی توانند با اطمینان از آنها استفاده کنند. به جز نمونه گیری اتفاقی ساده یا ضمن پیاده روی، بهتر است روش های دیگر به متخصصان سپرده شود.

نمونه گیری غیر احتمالی

در نمونه گیری های غیر احتمالی، شانس انتخاب فرد یا واحد مشخص نیست و این امر امکان تعمیم نتایج را به کل جمعیت کاهش می دهد. از آنجا که در این روش ها به چارچوب نمونه گیری مورد نیازی نیست، هزینه کمتری دارند و غالبا به این دلیل انتخاب می شوند که اجرای آنها برای محققان آسان تر است. البته این قبیل روش ها نیز می توانند مفید باشند، اما به شرطی که به خوبی اجرا شوند، در غیر این صورت، نتایج فاقد ارزش خواهند بود.
روش های غیر احتمالی شامل موارد زیر است :

  • نمونه گیری براساس سهولت دسترسی
  • نمونه گیری بر اساس قضاوت
  • نمونه گیری مبتنی بر هدف
  • نمونه گیری سهمیه ای
  • نمونه گیری گلوله برفی

نمونه گیری بر اساس سهولت

نمونه ها در این روش فقط به دلیل سهولت برگزیده می شوند.

نمونه گیری بر اساس قضاوت

این روش توسط شخصی برگزیده م یشود که در این زمینه تجربه یا تخصص دارد و بر اساس دانش خود پیش می رود.

نمونه گیری مبتنی بر هدف

در این مورد، نمونه فقط به این دلیل برگزیده نمی شوند که معرف جمعیت هستند، دلیل دیگرش این است که آن افراد نگرش ها یا ویژگی های خاصی دارند که موجب موفقیت در تحقیق می شوند.

نمونه گیری سهمیه ای

در این روش، نمونه هایی برگزیده می شوند که نسبت به ویژگی های آن ها به نسبت کل جمعیت است. در این نمونه گیری از مصاحبه کنندگان خواسته می شود اشخاص را بر حسب دو یا سه ضابطه، مانند سن یا جنسیت برگزینند. این روش ممکن است تحت تاثیر تعصب و پیشداوری مصاحبه کننده قرار گیرد و لازم باشد گرئه های فرعی تعدیل شوند تا نظر کل جمعیت منعکس گردد.

نمونه گیری گلوله برفی

این روش براساس توصیه ها پیشنهادهای مصاحبه شوندگان انجام می شود. به این نحو که پس از مصاحبه با مردم از آنها خواسته می شود اشخاص دیگری را برای مصاحبه معرفی کنند، به این ترتیب، نمونه ها خود به خود انتخاب می شوند، اما در صورتی که محقق به دنبال ویژگی های غیر معمول باشد، مفید خواهد بود.

تصمیم در مورد نمونه گیری احتمالی یا غیر احتمالی

تصمیم در این باره به اهداف و انتظارات بررسی بستگی دارد. چناچه بخواهید اطمینان حاصل کنید که نمونه برگزیده نظر کل جمعیت را منعکس می کند، اشتباهات قابل محاسبه و احتمالات قابل شناسایی خواهد بود، می توانید نمونه گیری احتمالی را برگزینید. اما اگر مایل باشید روشی را برگزینید که آسان و ارزان باشد ولی احتمالا معرف کل جمعیت نبوده و امکان اشتباهات بیشتری نیز در آن موجود باشد، می توانید از روش غیراحتمالی استفاده کنید. در این روش، ممکن است هزینه، عامل تعیین کننده ای باشد، چرا که نمونه گیری غیراحتمالی کم هزینه تر است. اما باید به این نکته نیز توجه داشته باشید که هزینه اشتباه در نتایج چقدر خواهد بود.

ادامه دارد...

منبع : کتاب تحقیقات بازاریابی در یک هفته

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

فارسی